TeknoSufi

"IKI KAPILI BIR HANDAYIM"

Wednesday, November 02, 2011

Hiperbol mu? Fantastik mi? hangisi?




Fantastik edebiyat son yıllarda gerçekten ciddi bir okur kitlesinin cazibe merkezi oldu sanki ve pek çok okuru kendine doğru çekmeye başladı, edebi bir çekim noktası haline çoktan geldi.
daha derin bir bakış sergilersek aslında bu dünya'nın yabancısı değiliz, çocukluğumuzda dinlediğimiz DEV yaratıklarla süslenmiş ve tuhaf yaratıkları anlatan masallarda bir tür "fantastik" anlatım öğesini barındırıyordu.
Yani mecaz söylem hep kullanıldı,işte o retorik figürlerin bugünkü tanımıdır Fantastik edebiyat.
doğaüstü nitelik bazen mecazlı bir imgeden kaynaklanabilir ve bu "imgenin" en üst düzeyinde yer alabilir.
Saragossa'da bulunan elyazmalası, Gautier'nin öyküleri, Poe nun öyküleri, Vénus d'lle, Aurélia, Mapus öyküleri, Hoffmanın bazı anlatıları -bu yapıtların tümü kurala uymaktadır, hangi kural, Fantastikle mecazlı söylem arasında gözlemlediğimiz çeşitli grift ilişkiler söz edilebilir .
Kuralın dışında kalanlar hemen hemen her zaman birçok açıdan fantastikten uzaklaşan yapıtlardır.
Aklımda kaldığı kadarıyla şunu bildirmekte yarar var, Fantastik türün kendi içinde çok derin bir izleği var, bir şeması var.
Ve bu şema tam 8 öğeden oluşur, ve yine başka edebi türde olmayan bir çelişkili durum söz konusudur, diyebiliriz ki, mesela sembolizm edebiyatında şu kurala uyulmazsa "sembolizm" akımı ürünü sayılamaz, burada tam tersi bir durum var nasıl mı?
nedir bu 8 öğe?
Hangisinin çiğnemesiyle FANTASTIK türde bir yapıt ortaya çıkar?
kişiler : 1:madde, 2: bilinç, nesneler dünyası :3:madde , 4: uzam.
5:yönetilmektedir
6:nedensellik
7: amaçlar
8:uzam içinde

şimdi bu öğelerden herhangi birisini çıkarın veya yazar çiğnesin fantastik izlekler tanımlanır !
Zvetan dediği gibi" söz konusu olan imgeler düzeyinde bir katalog değil ,soyut düzeyde bir dizgeleştirme çabasıdır."
Sonuçta ,fantastikle ilgili tüm bu incelemer ,izleksel eleştirinin genel belirlemeler düzeyindekine benzer bir "kısırlık" içinde.Eleştirmenler (Penzoldt dışında) şimdiye kadar doğaüstü öğelerin listesini yapmakla yetinmişler , ama ne yazık
evet ne yazık bunların bir araya geliş biçimlerini doğru düzgün araştıran bir eleştirmen çıkmadı, bir saptama eksikliğinden söz ediyorum.

netice itibarıyla,
ben herhangi bir ALTIN KASE 'nin peşinde değilim,
bize üzerinde tek "Hu" sözcüğü ile yazılmış topraktan kase yeterlidir,
benimkisi konuya naçizane bir açılıma "giriş" yazısı..

Sufi.

0 Comments:

Post a Comment

<< Home